EN 13924, Bitümler ve bitümlü bağlayıcılar – Özel kaplama sınıfı bitümler için spesifikasyon çerçevesi standardı, bitüm esaslı kaplama malzemelerinin kalitesini ve dayanıklılığını belirler. Özellikle asfalt üretimi ve bitüm esaslı malzemelerin yol yapımında nasıl kullanılacağını tanımlar.
EN 13924 standardı, bitüm ve asfalt malzemelerinin kalitesini belirlerken, CE işareti, bu malzemelerin Avrupa Birliği standartlarına uygun olduğunu ve güvenli şekilde kullanıldığını belgeleyen bir işarettir.
EN 13924 Standardının Kapsadığı Özellikler
Bu standart, bitüm ve asfalt üreticilerinin kaliteyi sağlamak için uyması gereken kapsamlı bir dizi fiziksel, kimyasal ve performans gereksinimini içerir. Bunlar;
1. Fiziksel Özellikler
Bitümün temel fiziksel özellikleri bitümün asfalt üretiminde ve yol yapımında kullanılabilirliğini doğrudan etkiler. Bitümün viskozite, sertlik, akışkanlık gibi özellikleri, asfaltın dayanıklılığı ve yolun ömrü için çok önemlidir.
- Viskozite: Bitümün akışkanlık özelliğini belirler. Yüksek viskoziteli bitüm, daha dayanıklı ve güçlü bir asfaltın üretilmesine olanak tanır.
- Penetrasyon: Bitümün sertliğini ve elastikiyetini gösterir. Bu özellik, yolun dayanıklılığı için kritik öneme sahiptir.
- Yüzey Gerilmesi: Bitümün yüzeyinin ne kadar gerildiğini gösterir, asfaltın performansını etkiler.
2. Kimyasal Özellikler
Bitüm esaslı malzemelerin kimyasal yapısı da EN 13924 standardında ele alınır. Bitümün içinde bulunan maddeler ve katkılar, ürünün çevresel etkilerini ve dayanıklılığını etkiler.
- Ağır Metal İçeriği: EN 13924, bitümde bulunabilecek zararlı ağır metallerin sınırlarını belirler, çevreye zarar vermeyen bitüm üretimi hedeflenir.
- Solvent ve Katkı Maddeleri: Bitüm üretiminde kullanılan kimyasalların türü ve miktarı, malzemenin çevresel uyumu için önemlidir.
3. Sıcaklık Dayanıklılığı ve Esneklik
Bitümün sıcaklık değişimlerine karşı gösterdiği dayanıklılık, asfalt yol yapımında kritik bir faktördür. EN 13924, bitümün sıcaklık toleransı ve esneklik özelliklerini belirler.
- Düşük ve Yüksek Sıcaklık Dayanıklılığı: Bitüm, sıcaklık değişimlerine karşı dayanıklı olmalıdır. Hem yüksek sıcaklıkta yumuşama hem de düşük sıcaklıkta çatlama yapmamalıdır.
- Esneklik: Bitümün esnekliği, yol yapımındaki deformasyonları engeller. Yüksek esneklik, asfaltın çatlama riskini azaltır.
4. Uzun Ömürlü Performans
Standart, bitüm esaslı malzemelerin uzun vadeli performansını test etmek için belirli prosedürler içerir. Asfaltın zamanla yaşlanma, yıpranma ve çevresel faktörlere karşı direnç gösterme kapasitesini ölçen testler yer alır.
- Yaşlanma Dayanıklılığı: Asfaltın güneş ışığı, su, rüzgar ve sıcaklık gibi dış etkenlere karşı ne kadar dayanıklı olduğu test edilir.
- Aşınma Direnci: Bitümün, trafik yükü ve iklim koşullarına bağlı olarak ne kadar aşındığı da belirli testlerle ölçülür.
5. Yol Yapımında Kullanılabilirlik
Bu standart bitümün asfalt üretimindeki kullanımını doğrudan etkileyen özellikleri kapsar. Bu özellikler, bitümün asfalt karışımlarına nasıl entegre edileceğini ve hangi koşullarda en verimli olacağını belirler.
- Karışım Özellikleri: Bitümün, diğer malzemelerle nasıl karıştığı ve asfalt karışımının üretilebilirliği.
- Asfaltın Yük Taşıma Kapasitesi: Bitüm esaslı asfaltın, trafik yüklerini ne kadar taşıyabileceği.
6. Çevresel Uyumluluk
EN 13924, bitüm ve asfalt üretiminin çevreye etkilerini minimize etmeyi hedefler. Bu, özellikle asfaltın geri dönüşümü ve bitümün çevre dostu malzemelerle üretimiyle ilgilidir.
- Karbon Ayak İzi: Üretilen bitüm ve asfalt malzemelerinin çevresel etkileri ve karbon salınımı dikkate alınır.
- Geri Dönüşüm: Bitüm ve asfalt malzemelerinin geri dönüştürülmesi, sürdürülebilir inşaat uygulamaları için önemlidir.
Standardın tanımladığı testler aşağıdaki gibidir:
- EN 1426 – Penetrasyon Testi
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
- EN 12592 – Çözünürlük
- EN 12593 – Fraass Kırılma Noktası
- EN 12595 – Kinematik Viskozite
- EN 12596 – Vakum Kapiler Yöntemiyle Dinamik Viskozite
- EN 12607-1 – Sertleşme Direnci (163°C‘de)
- EN ISO 2592 – Parlama Noktası
Fabrika Üretim Kontrolü Sistemi (FÜK Sistemi)
Üretici, EN 13924 standardına uygun bir Fabrika Üretim Kontrol Sistemi (FÜK Sistemi) oluşturmalı ve bu sistemi sürekli olarak uygulamalıdır. Bu sistem, ürünlerin her aşamada kalite kontrolünden geçmesini sağlar.
FÜK sistemi, prosedürler, düzenli denetimler ve testler ve/veya değerlendirmeler ile bu sonuçların hammadde ve diğer gelen malzemeler ile bileşenler, ekipman, üretim süreci ve ürünün kontrol edilmesinde kullanılmasını içermelidir. Üreticinin kabul ettiği tüm unsurlar, gereksinimler ve hükümler, yazılı politika ve prosedürler şeklinde sistematik bir şekilde belgelenmelidir. Tüm gelen ana malzemeler için kabul kriterleri belgelenmiş olmalıdır. Tüm test ekipmanlarının belgelendirilmiş prosedürlere, sıklıklara ve kriterlere göre kalibrasyonları yapılmalıdır. Üretici ürün testleriyle ilgili tüm özelliklerin değerlerinin korunmasını sağlamak için prosedürler oluşturmalıdır. Uygunsuz ürünlerle nasıl işlem yapılacağını belirten yazılı prosedürlere sahip olmalıdır. Uygun olmayan ürünler kaydedilmeli ve bu kayıtlar, üreticinin yazılı prosedürlerinde tanımlanan süre boyunca saklanmalıdır, ancak bu süre en az 3 yıl olmalıdır.
EN 13924 bitüm standardı bitüm ve asfalt malzemelerinin kalitesini, güvenliğini ve çevresel uyumunu sağlamak için kritik öneme sahiptir.
CE Belgelendirme başvurusu için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sürdürülebilir Gelecek için Güvenilir Partner